Jeśli chcesz założyć firmę, masz do wyboru kilka jej rodzajów (form prawnych):

• jednoosobowa działalność gospodarcza

• spółka cywilna

• spółki kapitałowe: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna

• spółki osobowe: spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna.

Pamiętaj, że spółce cywilnej nie przysługuje status przedsiębiorcy. Przedsiębiorcami są wyłącznie wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

Obywatele Unii Europejskiej, którzy chcą wykonywać w Polsce działalność gospodarczą mogą:

• założyć w Polsce własną firmę

• świadczyć transgranicznie usługi

• założyć w Polsce oddział przedsiębiorcy zagranicznego, jeśli prowadzą już firmę w którymś z państw członkowskich Unii Europejskiej.

Obywatele państw, które nie należą do Unii Europejskiej, mogą:

• założyć w Polsce działalność po spełnieniu dodatkowych warunków

• założyć w Polsce oddział przedsiębiorcy zagranicznego, jeżeli ratyfikowane umowy międzynarodowe podpisane z Polską nie wykluczają takiej możliwości.

Obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego, którzy chcą wykonywać w Polsce działalność gospodarczą, mogą:

• założyć w Polsce własną firmę jednoosobową lub dowolną spółkę handlową

• świadczyć transgranicznie usługi – bez rejestrowania działalności w Polsce

• założyć w Polsce oddział lub przedstawicielstwo.

Własną firmę, dowolną spółkę handlową, oddział lub przedstawicielstwo mogą założyć w Polsce, także obywatele USA oraz Konfederacji Szwajcarskiej. 

Obywatele państw, które nie należą do Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego mogą:

• założyć w Polsce własną firmę jednoosobową lub dowolną spółkę handlową, jeżeli mają tytuł pobytowy, który do tego uprawnia

• założyć w Polsce spółkę komandytową, komandytowo-akcyjną, z ograniczoną odpowiedzialnością, prostą spółkę akcyjną i spółkę akcyjną

• przystępować do spółki komandytowej, komandytowo-akcyjnej, z ograniczoną odpowiedzialnością, prostej spółki akcyjnej i spółki akcyjną oraz nabywać i obejmować udziały lub akcje w tych spółkach

• założyć w Polsce oddział przedsiębiorcy zagranicznego, jeżeli ratyfikowane umowy międzynarodowe podpisane z Polską nie wykluczają takiej możliwości.

Jednoosobowa działalność gospodarcza  ► Wyłącznie jedna osoba fizyczna.

Spółka cywilna ► Minimum dwóch wspólników: osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne mające zdolność prawną.

Spółka jawna ► Minimum dwóch wspólników: osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne mające zdolność prawną.

Spółka partnerska ► Minimum dwie osoby fizyczne uprawnione do wykonywania wolnych zawodów (partnerzy).

Spółka komandytowa ► Dwóch lub więcej wspólników: osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, w tym co     najmniej jeden komplementariusz (odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki) i jeden komandytariusz (odpowiada za     zobowiązania spółki do wysokości sumy komandytowej.

Spółka komandytowo-akcyjna ► Dwóch lub więcej wspólników: osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne mające zdolność prawną, w tym       jeden komplementariusz (odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki) i jeden akcjonariusz (nie odpowiada za       zobowiązania spółki).

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ► Minimum jeden założyciel (osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna mająca zdolność prawną).

  ► Założycielem nie może być wyłącznie jednoosobowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Prosta spółka akcyjna ► Dwóch lub więcej wspólników: osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna mająca zdolność prawną.

     ► Prosta spółka akcyjna nie może być założona przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

Spółka akcyjna ► Minimum jeden założyciel: osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej. Założycielem nie   może być wyłącznie jednoosobowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Jednoosobowa działalność gospodarcza

• opodatkowanie na zasadach ogólnych: według skali podatkowej 12% lub 32% albo podatkiem liniowym 19%

• opodatkowanie w formach zryczałtowanych: ryczałt od przychodów ewidencjonowanych albo kartę podatkową (pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów).

Spółka cywilna

Spółka nie jest podatnikiem podatku dochodowego, podatek płacą wspólnicy. Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT) podlegają dochody każdego ze wspólników proporcjonalnie do ich udziału w spółce.

Spółka jawna

Co do zasady spółka nie jest podatnikiem podatku dochodowego, podatek płacą wspólnicy. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy wspólnikami spółki nie są wyłącznie osoby fizyczne, a spółka nie złoży informacji o podatnikach podatku dochodowego od osób prawnych oraz o podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych, posiadających prawa do udziału w zysku tej spółki.

Spółka partnerska

Spółka nie jest podatnikiem podatku dochodowego, podatek płacą partnerzy. Partnerzy mają do wyboru dwie formy opodatkowania: opodatkowanie na zasadach ogólnych: według skali podatkowej 12% lub 32% albo podatkiem liniowym 19%.

Spółka komandytowa/Spółka komandytowo-akcyjna/Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością/Prosta spółka akcyjna/Spółka akcyjna

Spółka opodatkowana jest podatkiem dochodowym od osób prawnych Stawki podatku dochodowego od osób prawnych to:

• 19% – stawka podstawowa

• 9% – obniżona stawka dla małych podatników (czyli takich, których wartość przychodu ze sprzedaży wraz z kwotą VAT nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym równowartości 1.200.000 euro oraz podatników rozpoczynających działalność – w roku podatkowym, w którym rozpoczęli działalność.

W rzeczywistości dochodzi do podwójnego opodatkowania:

• przychód wypracowany przez spółkę opodatkowany jest na poziomie spółki

• przy wypłacie dywidendy wspólnikom dochodzi do ponownego opodatkowania, tym razem na poziomie wspólników. Wypłata wspólnikom dywidendy opodatkowana jest zasadniczo zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 19% (PIT/CIT – w zależności od tego, czy wspólnik jest odpowiednio osobą fizyczną lub osobą prawną).

Jednoosobowa działalność gospodarcza/Spółka cywilna/Spółka jawna/Spółka partnerska 

Przedsiębiorca może prowadzić księgowość w formie księgi przychodów i rozchodów (księgowość uproszczona), dopóki nie przekroczy ustawowego limitu przychodów w wysokości 2 mln euro. Jeśli przekroczy ten limit, musi przejść na pełną księgowość, czyli rozpocząć prowadzenie ksiąg rachunkowych. 

Spółka komandytowa /Spółka komandytowo-akcyjna/Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością /Prosta spółka akcyjna/ Spółka akcyjna 

Spółka jest zobowiązana prowadzić pełną księgowość, czyli musi prowadzić księgi rachunkowe. Dodatkowo w jej ramach konieczne jest sporządzanie sprawozdań finansowych oraz sprawdzanie stanu aktywów i pasywów przedsiębiorstwa. 

Jednoosobowa działalność gospodarcza 

Osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą pełni funkcję płatnika składek: płaci składki za siebie i za pracownika. 

Spółka cywilna/Spółka jawna/Spółka partnerska/Spółka komandytowa

Spółka pełni funkcję płatnika składek jedynie za osoby świadczące w niej pracę na podstawie umowy o pracę bądź umowy-zlecenia. Każdy wspólnik jest traktowany przez ZUS jak przedsiębiorca. Oznacza to, że musi co miesiąc odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne od podstawy wymiaru podawanej co roku przez ZUS. Dobrowolne jest natomiast opłacanie składek na ubezpieczenie chorobowe, które uprawnia do zasiłku w trakcie zwolnienia lekarskiego. 

Spółka komandytowo-akcyjna 

Spółka pełni funkcję płatnika składek jedynie za osoby świadczące w niej pracę na podstawie umowy o pracę bądź umowy-zlecenia. Wspólnik, który jest w takiej spółce komplementariuszem, i wspólnik będący akcjonariuszem nie podlegają z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym. Wspólnicy spółki komandytowo-akcyjnej mogą jednak przystąpić do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych oraz samodzielnie opłacać za siebie składki na te ubezpieczenia. 

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 

Spółka pełni funkcję płatnika składek jedynie za osoby świadczące w niej pracę na podstawie umowy o pracę bądź umowy-zlecenia. Płatnikiem składek z tytułu pozostawania wspólnikiem spółki jednoosobowej jest wspólnik. W przypadku, gdy spółkę tworzy co najmniej dwóch wspólników, wspólnik nie jest objęty obowiązkiem uiszczania składki ZUS. 

Prosta spółka akcyjna 

Spółka pełni funkcję płatnika składek jedynie za osoby świadczące w niej pracę na podstawie umowy o pracę bądź umowy-zlecenia. Przy czym akcjonariusz nie ma obowiązku płacenia składek ZUS niezależnie od tego, czy spółkę będzie tworzył jeden akcjonariusz lub więcej, każdy z nich będzie zwolniony z obowiązku płatności składek na ubezpieczenie społeczne (akcjonariusz będzie zobowiązany uiścić składki ZUS w przypadku, gdy jako wkład do spółki wniesie świadczenie pracy lub usług). 

Spółka akcyjna 

Spółka pełni funkcję płatnika składek jedynie za osoby świadczące w niej pracę na podstawie umowy o pracę bądź umowy-zlecenia. 

Informacja w sprawie najniższej podstawy wymiaru składek oraz kwot składek na ubezpieczenia społeczne w  roku 2024 dla niektórych grup ubezpieczonych.

GRUPA I

Osoby, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie Prawa przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych przez okres pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej, z wyłączeniem osób, które:

• prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem
  rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność,

• wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 4.242 zł.

1. Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za miesiące styczeń - czerwiec 2024 r. dla tych osób jest zadeklarowana kwota, nie niższa niż 1.272,60 zł (30% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującej w okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 r.).

Składka na ubezpieczenia społeczne wcześniej wymienionych osób nie może być niższa od kwoty:

• 248,41 zł  /tj. 19,52%/ - na ubezpieczenie emerytalne,

• 101,81 zł  /tj. 8%/ - na ubezpieczenia rentowe,

• 31,18 zł  /tj. 2,45%/ - na ubezpieczenie chorobowe.

Od 1 lipca do 31 grudnia 2024 r.  minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 4.300 zł.

2. Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za miesiące lipiec – grudzień 2024 r. jest zadeklarowana kwota, nie niższa niż 1.290 zł (30% kwoty minimalnego wynagrodzenia w okresie od 1 lipca do 31 grudnia 2024 r.).

Składka na ubezpieczenia społeczne nie może być niższa od kwoty:

• 251,81 zł  /tj. 19,52%/ - na ubezpieczenie emerytalne,

• 103,20 zł  /tj. 8%/ - na ubezpieczenia rentowe,

• 31,61 zł  /tj. 2,45%/ - na ubezpieczenie chorobowe.

GRUPA II

Osoby, które prowadzą pozarolniczą działalność, tj.:

1. osoby, które prowadzą działalność gospodarczą na podstawie Prawa przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych, niewymienione w grupie I,

2. twórcy i artyści,

3. osoby, które prowadzą działalność w zakresie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, a także osoby prowadzące działalność w zakresie wolnego zawodu, z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych,

4. wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólnicy spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej,

5. akcjonariusze prostej spółki akcyjnej,

6. komplementariusz w spółce komandytowo-akcyjnej,

7. osoby, które prowadzą publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów o systemie oświaty

oraz osoby współpracujące z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność albo z osobami korzystającymi z „ulgi na start”.

Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w 2024 r. dla tych osób jest zadeklarowana kwota, nie niższa niż 4.694,40 zł (60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego).

Kwota prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w 2024 roku wynosi 7.824 zł.

Za miesiące styczeń - grudzień 2024 r. składka na ubezpieczenia społeczne osób wymienionych w grupie II nie może być niższa od kwoty:

• 916,35 zł  /tj. 19,52%/ - na ubezpieczenie emerytalne,

• 375,55 zł  /tj. 8%/ - na ubezpieczenia rentowe,

• 115,01 zł  /tj. 2,45%/ - na ubezpieczenie chorobowe.

GRUPA III

Osoby, które prowadzą działalność gospodarczą na mniejszą skalę (opłacają „mały ZUS plus”).

Informacje w zakresie najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w 2024 r. dla tej grupy zostaną opublikowane odrębnie.

Ponadto:

1. O wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązującej w danym roku składkowym Zakład powiadamia do 20 kwietnia danego roku tych płatników składek, którzy przekazali informację ZUS IWA za trzy kolejne ostatnie lata kalendarzowe.

Samodzielnie ustalają wysokość stopy procentowej składki na dany rok składkowy pozostali płatnicy, którzy zgłaszają do ubezpieczenia wypadkowego:

1. co najmniej 10 ubezpieczonych i nie mieli obowiązku przekazywania informacji ZUS IWA przez trzy kolejne, ostatnie lata kalendarzowe. Stopę procentową składki na to ubezpieczenie ustalają w wysokości stopy procentowej określonej dla grupy działalności, do której należą,

2. nie więcej niż 9 ubezpieczonych. Stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe ustalają w wysokości 50% najwyższej stopy procentowej ustalonej na dany rok składkowy dla grup działalności.

Stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe jest ustalana na okres roku składkowego i obowiązuje do składek należnych za okres od 1 kwietnia danego roku do 31 marca następnego roku.

2. Kwota rocznego ograniczenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w roku 2024 wynosi 234 720 zł.

ŻRÓDŁO: https://www.zus.pl

Wybierz jedną z trzech form opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych:

• na zasadach ogólnych według skali podatkowej (stawka podatkowa 12% i 32%),

• podatek liniowy - 19% stawka podatku,

• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

W zależności od tego, co wybierzesz, masz inne obowiązki oraz różną podstawę opodatkowania:

• jeśli zdecydujesz się na opodatkowanie dochodów na zasadach ogólnych według skali podatkowej – nie musisz powiadamiać o tym naczelnika urzędu skarbowego;

• jeśli wybierzesz podatek liniowy lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – musisz zawiadomić o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągniesz pierwszy przychód w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy przychód osiągniesz w grudniu tego roku.

Zwróć uwagę, że opodatkowany jest:

• dochód – dla skali podatkowej i podatku liniowego;

• przychód – dla ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Nie zawsze możesz wybrać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Zależy to od tego, jaką działalność będziesz prowadzić – przy tej formie opodatkowania ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym wskazuje działalności, które nie mogą być w ten sposób opodatkowane.

Opodatkowanie dochodu na zasadach ogólnych według skali podatkowej to podstawowa forma opodatkowania, która nie wymaga zawiadamiania o jej wyborze.

Podstawę opodatkowania stanowi dochód, który pomniejszysz o przysługujące odliczenia (dochód = przychód – koszty uzyskania tego przychodu), a podatek płatny jest wg skali podatkowej – stawka podatku uzależniona jest od wysokości uzyskanego dochodu i stanowi :

• 12% dla podstawy obliczenia podatku do wysokości 120.000 zł

• 32% dla podstawy obliczenia podatku powyżej 120.000 zł.

Jeśli wybierzesz tę formę opodatkowania będziesz mógł skorzystać z:

• preferencyjnego rozliczenia się razem ze współmałżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko;

• ulg i odliczeń od dochodu i od podatku.

Wybierając tę formę opodatkowania będziesz musiał:

• prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów według wzoru i zasad opisanych w rozporządzeniu Ministra Finansów z 23 grudnia 2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub możesz wybrać prowadzenie księgi rachunkowej.

• opłacać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy za poszczególne miesiące lub kwartały roku podatkowego: do urzędu skarbowego, właściwego według Twojego miejsca zamieszkania, w terminie do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni lub miesiąca następującego po kwartale, a zaliczkę za grudzień lub za IV kwartał w terminie do 20 stycznia następnego roku podatkowego.

Zaliczka na podatek dochodowy staje się obowiązkowa dopiero w momencie, gdy przekroczy  kwotę 1.000 zł. Zatem nie będziesz zobowiązany do jej zapłaty w sytuacji, gdy podatek należny od dochodu osiągniętego od początku roku, pomniejszony o sumę już wpłaconych zaliczek, nie przekroczy 1.000 zł.

Jako rozpoczynający działalność gospodarczą możesz wybrać kwartalny sposób wpłacania zaliczek, a o jego wyborze poinformujesz naczelnika urzędu skarbowego w zeznaniu podatkowym, które złożysz za rok podatkowy, w terminie od 15 lutego do 30 kwietnia następnego roku podatkowego.

Opodatkowanie dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej  podatkiem liniowym 19% to forma opodatkowania, której nie możesz stosować, jeśli będziesz świadczył usługi na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy:

• w tym samym roku

• w takim samym zakresie, w jakim świadczyłeś dla niego usługi ze stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy.

Jeśli wybierzesz tę formę opodatkowania, musisz złożyć oświadczenie o jej wyborze do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został osiągnięty pierwszy przychód w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy przychód został osiągnięty w grudniu tego roku.

Podstawę opodatkowania stanowi dochód, od którego odejmujesz przysługujące odliczenia (dochód = przychód – koszty uzyskania tego przychodu).

Podatek płatny jest wg jednolitej stawki 19% bez względu na to, jaki dochód uzyskasz.

Wybierając tę formę opodatkowania nie będziesz mógł skorzystać z:

• preferencyjnego rozliczenia się razem ze współmałżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko jeśli w roku podatkowym uzyskasz przychody, poniesiesz koszty uzyskania przychodów, uzyskasz zobowiązanie lub uprawnienie do zwiększenia lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązanie lub uprawnienie do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

• ulg i odliczeń podatkowych od dochodu i od podatku z wyjątkiem np. odliczenia składek na ubezpieczenia społeczne, składek na ubezpieczenie zdrowotne, wpłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego (IKZE), ulgi B+R, ulgi sponsoringowej, ulgi na zabytki czy ulgi na terminale.

Wybierając tę formę opodatkowania będziesz musiał:

• według wzoru i zasad opisanych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub możesz wybrać prowadzenie księgi rachunkowej;

• opłacać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy za poszczególne roku podatkowego: do urzędu skarbowego, właściwego według miejsca zamieszkania, w terminie do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni lub miesiąca następującego po kwartale, a zaliczkę za grudzień lub za IV kwartał w terminie do 20 stycznia następnego roku podatkowego.

Zaliczka na podatek dochodowy staje się obowiązkowa dopiero w momencie, gdy przekroczy  kwotę 1.000 zł. Zatem nie będziesz zobowiązany do jej zapłaty w sytuacji, gdy podatek należny od dochodu osiągniętego od początku roku, pomniejszony o sumę już wpłaconych zaliczek, nie przekroczy 1.000 zł.

Jako rozpoczynający działalność gospodarczą możesz wybrać kwartalny sposób wpłacania zaliczek, a o jego wyborze poinformujesz naczelnika urzędu skarbowego w zeznaniu podatkowym, które złożysz za rok podatkowy,  w terminie od 15 lutego do dnia 30 kwietnia następnego roku podatkowego.

Opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych ma wyłączenia, które uzależnione są od rodzaju prowadzonej działalności i innych okoliczności. wymienionych w art. 8 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Tej formy opodatkowania nie będziesz mógł stosować jeśli:

• opłacasz podatek w formie karty podatkowej;

• korzystasz z okresowego zwolnienia od podatku dochodowego;

• będziesz osiągał przychody w całości lub w części z tytułu:

  • prowadzenia aptek,

  • działalności w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych,

  • działalności w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych;

• będziesz wytwarzał wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym, z wyjątkiem wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii;

• podejmujesz wykonywanie działalności w roku podatkowym po zmianie działalności wykonywanej:

  • samodzielnie na działalność prowadzoną w formie spółki z małżonkiem,

  • w formie spółki z małżonkiem na działalność prowadzoną samodzielnie przez jednego lub każdego z małżonków,

  • samodzielnie przez małżonka na działalność prowadzoną samodzielnie przez drugiego małżonka

•  jeżeli małżonek lub małżonkowie przed zmianą opłacali z tytułu prowadzenia tej działalności podatek dochodowy na ogólnych zasadach;

• będziesz uzyskiwał przychody ze sprzedaży towarów handlowych lub wyrobów lub ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które Ty lub Twój wspólnik (przy prowadzeniu działalności w formie spółki):

  • wykonywałeś lub wykonywał Twój wspólnik w roku poprzedzającym rok podatkowy lub

  • Ty lub Twój wspólnik wykonywałeś lub wykonujesz w roku podatkowym w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy.

Jeśli wybierzesz tę formę opodatkowania, musisz złożyć oświadczenie o jej wyborze do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został osiągnięty pierwszy przychód w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy przychód został osiągnięty w grudniu tego roku.

Podstawę opodatkowania stanowi przychód, od którego nie można odjąć kosztów jego uzyskania, ale od którego można odjąć odliczenia przysługujące z mocy art. 11 ustawy o zryczałtowanym  podatku dochodowym.

Stawka podatku uzależniona jest od rodzaju wykonywanej działalności i kwoty uzyskanych przychodów i może wynosić 17%,15%, 14%, 12,5%, 12%, 10%, 8,5%, 5,5%, 3%7. 

Jeśli wybierzesz tę formę opodatkowania nie będziesz mógł skorzystać z:

• preferencyjnego rozliczenia się razem ze współmałżonkiem lub samotnie wychowującym dziecko jeśli w roku podatkowym uzyskasz przychody, poniesiesz koszty uzyskania przychodów, uzyskasz zobowiązanie lub uprawnienie do zwiększenia lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązanie lub uprawnienie do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

• ulg i odliczeń podatkowych od przychodu i od podatku z wyjątkiem np. odliczenia składek na ubezpieczenia społeczne, 50% zapłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne, wpłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego (IKZE), ulgi termomodernizacyjnej.

Wybierając tę formę opodatkowania będziesz musiał:

• prowadzić odrębną za każdy rok podatkowy ewidencję przychodów, w której będziesz zapisywać przychody w rozbiciu na poszczególne stawki podatku, zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2021 r. w sprawie prowadzenia ewidencji przychodów i wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych;

• wpłacać w ciągu roku ryczałt od przychodów ewidencjonowanych za poszczególne miesiące lub kwartały roku podatkowego do urzędu skarbowego, właściwego według Twojego miejsca zamieszkania, w terminie do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni lub miesiąca następującego po kwartale, a ryczałt od przychodów ewidencjonowanych za grudzień lub za IV kwartał uiszcza się w terminie do 20 stycznia roku następnego, z tym że za grudzień lub ostatni kwartał 2022 r. – w terminie do końca lutego 2023 r.

Jako rozpoczynający działalność gospodarczą możesz wybrać kwartalny sposób wpłacania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, a o jego wyborze poinformujesz naczelnika urzędu skarbowego w zeznaniu podatkowym , które złożysz za rok podatkowy, w którym rozpocząłeś prowadzenie  działalności gospodarczej w terminie od 15 lutego do 30 kwietnia następnego roku podatkowego

Działalność nierejestrowa (nierejestrowana lub nieewidencjonowana) to drobna działalność zarobkowa osób fizycznych. Taka działalność nie wymaga rejestracji firmy. Możesz prowadzić działalność nierejestrową:

• jeżeli miesięczne przychody z twojej działalności nie przekroczą 75 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia do 30 czerwca danego roku, czyli w 2024 roku:

  • w miesiącu nie przekroczą 3181,50 zł

  • od 01 lipca 2024 roku 3225 zł

  • w okresie ostatnich 60 miesięcy (5 lat) nie wykonywałeś lub nie wykonywałaś działalności gospodarczej.

Przepisy przewidują jeden wyjątek od wymogu niewykonywania działalności gospodarczej w ostatnich 60 miesiącach. Osoba fizyczna może wykonywać działalność nierejestrową, nawet jeżeli pomiędzy 30 kwietnia 2013 roku a 29 kwietnia 2018 roku wykonywała działalność gospodarczą, pod warunkiem że:

• pomiędzy 30 kwietnia 2017 roku a 29 kwietnia 2018 roku nie była wpisana do CEIDG

• jej wpis do CEIDG został wykreślony przed 30 kwietnia 2017 roku.

W praktyce oznacza to, że jeżeli działalność gospodarcza była wykonywana poza granicami Polski, to nie ma to wpływu na prawo do wykonywania działalności nierejestrowej w Polsce.